ZORUNLU DEPREM SİGORTASI GENEL ŞARTLARI
Yürürlük Tarihi: 27 Eylül 2000
A-SİGORTAKAPSAMI
A.1-
Sigortanın Kapsamı
587 sayılı Kanun Hükmünde
Kararname gereğince, 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu
kapsamındaki bağımsız bölümler, tapuya kayıtlı ve özel
mülkiyete tabi taşınmazlar üzerinde mesken olarak inşa
edilmiş binalar, bu binalar içinde yer alan ve
ticarethane, büro ve benzeri amaçlarla kullanılan
bağımsız bölümler ile doğal afetler nedeniyle Devlet
tarafından yaptırılan veya verilen kredi ile yapılan
meskenler zorunlu deprem sigortasına tabidir.
Bu sigorta ile, depremin ve
depremin sonucu meydana gelen yangın, infilak ve yer
kaymasının, sigortalı binalarda doğrudan neden olacağı
hasarlar (temeller, ana duvarlar, bağımsız bölümleri
ayıran ortak duvarlar, bahçe duvarları, istinat
duvarları, tavan ve tabanlar, merdivenler, asansörler,
sahanlıklar, koridorlar, çatılar, bacalar ve yapının
benzer nitelikteki tamamlayıcı kısımlarında meydana
gelenler de dahil olmak üzere), sigorta bedeline kadar
Doğal Afet Sigortaları Kurumu tarafından teminat altına
alınmıştır.
A.2-
Sigorta Kapsamı Dışında Kalan Binalar
2.1- Kamu kurum ve
kuruluşlanna ait binalar,
2.2- Köy yerleşim
alanlannda yapılan binalar,
2.3- Tamamı ticari
veya sınai amaçla kullanılan binalar,
2.4- 27 Aralık 1999
tarihinden sonra inşa edilmiş olan ancak ilgili mevzuat
çerçevesinde inşaat ruhsatı bulunmayan binalar.
A.3-
Teminat Dışında Kalan Haller
Aşağıdaki haller sigorta
teminatının dışındadır:
3.1- Enkaz kaldırma
masrafları, kâr kaybı, iş durması, kira mahrumiyeti,
alternatif ikametgah ve işyeri masrafları, mali
sorumluluklar ve benzeri dolaylı zararlar,
3.2- Her türlü
taşınır mal, eşya ve benzerleri,
3.3- Ölüm dahil
olmak üzere tüm bedeni zararlar,
3.4- Manevi tazminat
talepleri.
3.5- Deprem ve
deprem sonucu oluşan yangın, infilak ve yer kayması
dışında kalan hasarlar
A.4-
Sigorta Bedelinin Tespiti
Sigorta bedelinin
tespitinde, sigorta edilen meskenin yapı tarzı için
Hazine Müsteşarlığı'nca yayımlanan "Zorunlu Deprem
Sigortası Tarife ve Talimatı"nda belirlenen metrekare
bedeli ile aynı meskenin brüt yüzölçümünün (veya
yaklaşık yüzölçümünün) çarpılması sonucu bulunan tutar
esas alınır. Zorunlu deprem sigortası yapılan bir
meskenin sigorta bedeli, her halde "Zorunlu Deprem
Sigortası Tarife ve Talimatı"nda belirlenen azami
teminat tutarından çok olamaz.
A.5- Aşkın
Sigorta
Sigorta bedeli,
sigortalanan meskenin yeniden yapım maliyetini aşarsa,
sigortanın bu bedeli aşan kısmı geçersizdir. Cari yıla
ait fazla alınan prim sigorta ettirene gün esası
üzerinden iade edilir.
A.6-Muafiyet
Her bir hasarda, sigorta
bedelinin %2’si oranında tenzili muafiyet uygulanır.
Doğal Afet Sigortaları Kurumu hasarın bu şekilde bulunan
muafiyet miktarını aşan kısmından sorumludur. Muafiyet
uygulaması açısından, her bir 72 saatlik dönemde meydana
gelen bütün hasarlar bir hasar sayılır.
A.7-
Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Bu sigorta sözleşmesinin
süresi bir yıldır. Sigorta, poliçede başlama ve sona
erme tarihleri olarak yazılan günlerde, aksi
kararlaştırılmadıkça, Türkiye saati ile öğleyin saat
12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de sona erer.
Bayındırlık ve İskan
Bakanlığınca Acil Yardım İlanı yapılan depremler
sonrasında ilgili bölgelerde sigorta sözleşmesi
düzenlenmesi, Acil Yardım Süresi sona erene kadar söz
konusu Bakanlık yetkililerinden sigortaya konu olan
bina/bağımsız bölüm için hasarsız ya da az hasarlı
belgesi alınması koşuluna bağlıdır.
B- HASAR VE TAZMİNAT
B.1-
Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde, Sigorta Ettirenin ya da
Sigortalının Yükümlülükleri
Sigorta ettiren ya da
sigortalı, rizikonun gerçekleşmesi halinde, aşağıdaki
hususları yerine getirmekle yükümlüdür.
1.1- Rizikonun
gerçekleştiğini öğrendiği tarihten itibaren en geç onbeş
işgünü içinde Doğal Afet Sigortaları Kurumu'na veya
Kurum nam ve hesabına sözleşmeyi yapan sigorta şirketine
bildirimde bulunmak,
1.2- Doğal Afet
Sigortaları Kurumu görevlilerinin veya yetkili kıldığı
kimselerin, hasara uğrayan binalara makul amaçlarla ve
uygun şekillerde girmesine ve zararı azaltmaya yönelik
girişimlerde bulunmasına izin vermek,
1.3- Doğal Afet
Sigortaları Kurumu'nun isteği üzerine zarar miktarıyla
delilleri saptamaya, rücu hakkının kullanılmasına
yararlı ve sigorta ettiren için sağlanması mümkün
gerekli bilgi ve belgeleri, gecikmeksizin Doğal Afet
Sigortaları Kurumu'na verme,
1.4- Zararın tahmini
miktarını belirtir yazılı bir bildirimi, makul ve uygun
bir süre içinde Doğal Afet Sigortaları Kurumu'na veya
yetkili kıldığı kimselere vermek,
1.5- Sigortalı
bina/yer için zorunlu deprem sigortası dışında, deprem
teminatı bulunan başkaca sigorta sözleşmeleri varsa
bunları Doğal Afet Sigortaları Kurumuna bildirmek.
B.2-
Hasarın Tespiti
Bu sözleşme ile sigorta
edilmiş binalarda meydana gelen hasarın nedeni, niteliği
ve zararın miktarı Doğal Afet Sigortaları Kurumunun veya
yetkili kıldığı kimselerin belirlemelerine göre taraflar
arasında yapılacak anlaşmayla tespit edilir."
Taraflar zarar miktarında
anlaşamadıkları takdirde, zarar miktarının tayini,
hakem-bilirkişilerce aşağıdaki esaslara uyulmak
suretiyle saptanır ve Doğal Afet Sigortaları Kurumu'ndan
tazminat talep edilmesi veya Doğal Afet Sigortaları
Kurumu'nun dava edilmesi halinde zarar miktarıyla ilgili
hakem-bilirkişi raporu tazminatın saptanmasına esas
teşkil eder. Şu kadar ki, tek hakem-bilirkişi seçilmiş
ise atandığı tarihten itibaren, diğer hallerde ise
üçüncü hakem-bilirkişinin seçilmesinden itibaren en geç
üç ay içerisinde ve her halükarda rizikonun
gerçekleştiği tarihten itibaren altı ay içinde raporun
tebliğ edilememesi halinde taraflar zarar miktarını her
türlü delille ispat edebilirler.
Taraflar, uyuşmazlığın
çözümü için tek hakem-bilirkişi seçiminde
anlaşamadıkları takdirde, taraflardan her biri kendi
hakem-bilirkişisini seçer ve bu hususu noter aracılığı
ile diğer tarafa bildirir. Taraflarca seçilen
hakem-bilirkişiler ilk toplantı tarihinden
itibaren yedi gün içerisinde ve incelemeye geçmeden
önce, bir üçüncü hakem-bilirkişi seçerler ve bunu bir
tutanakla saptarlar. Üçüncü hakem-bilirkişi, ancak
taraflarca seçilen hakem-bilirkişilerin anlaşamadıkları
hususlarda, anlaşamadıkları hadler içinde kalmak
suretiyle, diğer hakem-bilirkişilerle birlikte tek bir
rapor halinde karar vermeye yetkilidir. Hakem-bilirkişi
raporu taraflara aynı zamanda tebliğ edilir.
Taraflardan herhangi biri,
diğer tarafça yapılan tebliğden itibaren 15 gün içinde
hakem-bilirkişisini seçmez, yahut taraflarca seçilen
hakem-bilirkişiler üçüncü hakem-bilirkişinin seçimi
konusunda yedi gün içinde anlaşamazlarsa, üçüncü
hakem-bilirkişi taraflardan birinin isteği üzerine hasar
yerindeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme
tarafından uzman kişiler arasından seçilir.
Hakem-bilirkişilere,
uzmanlıklarının yeterli olmadığı nedeniyle itiraz
olunabilir. Hakem-bilirkişinin kimliğinin
öğrenilmesinden sonra yedi gün içerisinde kullanılmayan
itiraz hakkı düşer.
Hakem-bilirkişi ölür,
görevden çekilir veya reddedilir ise, yerine aynı usule
göre yenisi seçilir ve göreve kalınan yerden devam
olunur.
Hakem-bilirkişiler, zarar
konusunun saptanması konusunda gerekli görecekleri
deliller ile sigortalı binanın rizikonun gerçekleşmesi
sırasındaki değerini saptamaya yarayacak kayıt ve
belgeleri isteyebilir ve hasar yerinde incelemede
bulunabilir.
Hakem-bilirkişilerin veya
üçüncü hakem-bilirkişinin zarar konusunda verecekleri
karar kesindir, tarafları bağlar.
Taraflar kendi seçtikleri
hakem-bilirkişilerin ücret ve masraflarını öderler. Tek
hakem-bilirkişinin veya üçüncü hakem-bilirkişinin ücret
ve masrafları yarı yarıya ödenir.
Zarar miktarının saptanması
bu sözleşmede ve mevzuatta mevcut hüküm ve şartları ve
bunların ileri sürülmesini etkilemez.
B.3-
Tazminatın Hesabı
3.1- Sigorta
tazminatının hesabında, tam veya kısmi hasar olmasına
bakılmaksızın, rizikonun gerçekleştiği yer ve tarihte,
binanın piyasa rayiçlerine göre bulunan yeniden yapım
maliyeti esas alınır. Ancak sigorta tazminatı, hiç bir
durumda sigorta bedelinden fazla olamaz.
3.2- Doğal Afet
Sigortaları Kurumu hasar miktarına ilişkin belgelerin
kendisine verilmesinden itibaren mümkün olan en kısa
süre içerisinde gerekli incelemeleri tamamlayıp hasar ve
tazminat miktannı tespit ederek sigortalıya bildirnek
zorundadır.
B.4-
Tazminatın Ödenmesi
Tazminat miktarının yasa ve
bu poliçe hükümlerine göre tespit edilmesinden sonra
Doğal Afet Sigortalan Kurumu, sigorta bedelini aşmamak
kaydıyla kesinleşmiş olan tazminat miktarını en geç
takip eden bir ay içerisinde hak sahibine ödemek
zorundadır.
B.5-
Tazminat Hakkının Eksilmesi veya Düşmesi
Binanın ve her bir bağımsız
bölümün projeye aykırı olarak ve taşıyıcı sistemi
etkileyecek şekilde tadil edilmesine veya
zayıflatılmasına neden olan veya buna imkan veren malik
veya intifa hakkı sahibi, meydana gelen zararın bu
nedenle ortaya çıktığının veya arttığının tesbit
edilmesi durumunda bu tutar kadar tazminat alma hakkını
kaybeder.
Sigorta ettirenin, sigorta
süresi içinde sigortalı meskende mevzuata aykırı
değişiklik yapması halinde Doğal Afet Sigortaları Kurumu
sözleşmeyi fesh edebilir.
B.6- Hasar
ve Tazminatın Sonuçları
6.1- Doğal Afet
Sigortaları Kurumu, yaptığı tazminat ödemesi tutarınca
hukuken sigortalının yerine geçer ve sigortalının
zarardan dolayı üçüncü şahıslara karşı dava hakkı varsa
bu hak, tazmin ettiği bedel nisbetinde Doğal Afet
Sigortaları Kurumu'na intikal eder.
6.2- Deprem sonucu
tam hasar meydana geldiği takdirde, hasarın meydana
gelmesi ile birlikte sigorta teminatı sona erer.
Kısmi hasar halinde,
sigorta bedeli, rizikonun gerçekleştiği tarihten
itibaren, ödenen tazminat tutarı kadar eksilir. Sigorta
bedelinin eksildiği hallerde, hasarlı binanın, hasardan
önceki haline getirildiği tarihten itibaren başlamak
üzere, gün esası ile prim alınmak suretiyle sigorta
bedeli yükseltilir.
Binanın taşıyıcı sistemine
etki eden hasarlarla ilgili olarak, teminatın tekrar
işlerlik kazanabilmesi için konutun eksper raporunda
belirtilen makul süre içinde onarılması gerekmektedir.
Aksi takdirde poliçe vadesi süresince oluşabilecek
müteakip hasarlar ödenmez.
C- ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
C.l-
Sigorta Ücretinin Ödenmesi, Doğal Afet Sigortaları
Kurumu'nun Sorumluluğunun Başlaması ve Sona Ermesi
Sigorta primi her türlü
vergi, resim ve harçtan muaftır.
Sigorta priminin tamamı,
sözleşme yapılır yapılmaz poliçenin teslimi karşılığında
peşinen ödenir. Sigorta priminin tamamı, poliçenin
teslimine rağmen ödenmemiş ise Doğal Afet Sigortaları
Kurumunun sorumluluğu başlamaz. Bu şart poliçenin ön
yüzüne yazılır. Sigorta primi alacakları, 6183 sayılı
Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
hükümlerine göre tahsil edilir.
Malikler veya varsa intifa
hakkı sahipleri, sigorta sözleşmelerini her yıl
yenilemek zorundadır. Sigorta sözleşmesinin
yenilenmemesi durumunda Doğal Afet Sigortaları Kurumunun
sorumluluğu sona erer.
Bu sigorta sözleşmesi Doğal
Afet Sigortaları Kurumu nam ve hesabına zorunlu deprem
sigorta sözleşmesi yapmak üzere aracı sıfatıyla yetkili
kılınan sigorta şirketi tarafından yapılmıştır.
C.2-
Sigorta Ettirenin Beyan Yükümlülüğü ve İptaller
Doğal Afet Sigortaları
Kurumu bu sigorta sözleşmesini, sigorta ettirenin,
rizikonun gerçek durumunu bildiren beyanına dayanarak
yapmıştır.
Sigorta ettirenin beyanının
gerçeğe aykırı veya eksik olması halinde Doğal Afet
Sigortaları Kurumu'nun sözleşmeyi daha ağır şartlarla
yapmasını gerektirecek durumlarda, Doğal Afet
Sigortaları Kurumu veya aracı kılınan ilgili sigorta
şirketi durumu öğrendiği andan itibaren 15 gün
içerisinde prim farkının ödenmesi hususunu sigorta
ettirene ihtar ile prim farkını talep ve tahsil eder.
Prim farkının süresinde istenilmemesi halinde fesih
hakkı düşer.
Gerçeğe aykırı beyan hali,
zararı doğuran olayın meydana gelmesinden sonra
öğrenilmişse, Doğal Afet Sigortaları Kurumu bu zarardan
dolayı ödenmiş ve ödenecek tazminatın;
a) Gerçeğe aykırı
beyan, kasden yapılmış olması halinde tamamı için,
b) Kasıt olmaması
halinde ise, ödenecek tazminatın, alınan prim ile
alınması gereken prim arasındaki oran kadar dışında
kalan miktarı için, sigorta ettirene rücu edebilir.
Aynı yer için birden fazla
zorunlu deprem sigortası yaptırılmış olduğunun ya da A.2
maddesi uyarınca sigorta kapsamı dışında kalan bir yere
yanlışlıkla zorunlu deprem sigortası poliçesi
düzenlendiğinin sigorta ettiren tarafından
belgelendirilmesi durumunda, zorunlu deprem sigortası
sözleşmesi, başlangıcından itibaren iptal edilir ve
primin tamamı sigorta ettirene iade edilir.
Diğer taraftan, sigorta
sözleşmesinin yürürlükte olduğu süre içerisinde, sigorta
konusu yerin A.l maddesi kapsamındaki durumlar dışında
kalan bir nedenle ortadan kalkması ya da sigortalı yerin
sigorta kapsamı dışına çıkması hallerinde, bu durumun
sigorta ettiren tarafından belgelendirilmesi kaydıyla,
sigorta sözleşmesi, bildirimde bulunulan tarihten
itibaren geçerli olmak üzere iptal edilir. Bu durumda,
sözleşmenin iptal tarihi ile başlangıcındaki bitiş
tarihi arasındaki süreye isabet eden prim tutarı sigorta
ettirene gün esası üzerinden iade edilir.
C.3- Birden
Çok Sigorta
Aynı bina/bağımsız bölüm
için birden çok zorunlu deprem sigortası yaptırılamaz.
Ancak zorunlu deprem sigortası yapılan bağımsız bölüm
veya binanın değeri zorunlu deprem sigortası ile
belirlenen sigorta bedeli tutarının üzerinde ise, bu
tutarın üzerindeki kısım için zorunlu deprem
sigortasının yapılmış olması kaydıyla sigorta şirketleri
tarafından ihtiyari deprem sigortası yapılabilir.
C.4-
Menfaat Sahibinin Değişmesi
Sözleşme süresi içinde,
menfaat sahibinin değişmesi halinde, sigortanın hükmü
yeni menfaat sahibi ile devam eder. Bu durumda yeni
menfaat sahibi, sigortaya ait devir zeyilnamesini
yaptırmak ve satış işleminin tamamlanabilmesi için
zeyilnameyi ilgili tapu müdürlüğüne ibraz etmekle
yükümlüdür. Bunun dışındaki hallerde ise sigorta ettiren
ve sigortanın varlığını öğrenen yeni menfaat sahibi,
durumu 15 gün içerisinde sözleşmeye aracılık yapan
sigorta şirketine bildirmekle yükümlüdür.
C.5- Tebliğ
ve İhbarlar
Sigorta ettirenin
bildirimleri, Doğal Afet Sigortaları Kurumu adına
sözleşmeye aracılık yapan sigorta şirketine noter
kanalıyla veya taahhütlü mektupla yapılır.
Doğal Afet Sigortaları
Kurumu veya adına yetkili kıldığı sigorta şirketinin
bildirimleri de sigorta ettirenin poliçede gösterilen
adresine veya bu adres değişmişse, son bildirilen
adresine aynı şekilde yapılır.
Taraflara imza karşılığı
elden verilen mektup veya telgrafla yapılan bildirimler
de taahhütlü mektup hükmündedir.
Doğal Afet Sigortaları
Kurumu tarafından yapılan fesih ihbarı, postaya veya
notere verildiği tarihten itibaren hüküm ifade eder.
C.6-
Yetkili Mahkeme
Bu sigorta sözleşmesinden
doğan anlaşmazlıklar nedeniyle Doğal Afet Sigortaları
Kurumu aleyhine açılacak davalarda yetkili mahkeme,
Doğal Afet Sigortaları Kurumu'nun bulunduğu veya
rizikonun gerçekleştiği yerde, Doğal Afet Sigortaları
Kurumu tarafından açılacak davalarda ise, davalının
ikametgahının bulunduğu yerde, ticaret davalarına
bakmakla görevli mahkemelerdir.
C. 7- Zaman
Aşımı
Sigorta sözleşmesinden
doğan bütün talepler, iki yılda zaman aşımına uğrar.
C.8-
Yürürlük
Bu genel şartlar 27 Eylül
2000 tarihinde yürürlüğe girer.
Son Düzenleme Tarihi: 21
Şubat 2008