HUKUKSAL
KORUMA SİGORTASI GENEL ŞARTLARI
Yürürlük
Tarihi: 1 Ocak 1996
A- Sigorta
Koruması
A.1-
Sigortanın Konusu
Bu sözleşme
ile sigortacı; sigortalının taraf olduğu ve bu
sözleşmeyle saptanan konular kapsamındaki sözleşmeler ya
da mevzuattan doğan hak ve yükümlülükleriyle ilgisi olan
hukuksal uyuşmazlıkların, sulh yahut ilgili yargılama
usulleri çerçevesinde giderilmesinde hukuksal
çıkarlarının korunması için yapılması gereken gider ve
diğer edimleri üstlenir.
A.2-
Sigortanın Kapsamı
Bu sözleşme
ile sigortalıya poliçede gösterilecek olan aşağıdaki
hallerden biri veya birkaçı ya da bütünü için hukuksal
koruma sağlanabilir.
2.1-
Motorlu
Araca Bağlı Hukuksal Koruma
Sigortacı,
poliçede belirtilen motorlu araçların maliki, işleteni,
kiracısı ve sair zilyedi durumundaki sigortalıya koruma
sağlar.
2.1.1-
Aşağıdaki uyuşmazlıklar için sigorta koruması vardır:
1-
Yasal ve cezai sorumluluk kuralları çerçevesinde
poliçede gösterilen motorlu araçla bağlantılı olarak,
borçlar hukukuna tabi sözleşmeler haricinde doğabilecek
uyuşmazlıklar.
2-
Sürücü belgesi izninin kısıtlanması, kaldırılması ve
yeniden alınması ile ilgili olarak kamu kuruluşlarına
yapılan itirazlara ilişkin işlemler ile idare
mahkemelerinde açılan davalarda hukuksal çıkarların
korunmasında doğabilecek uyuşmazlıklar.
2.1.2-
Aşağıdaki uyuşmazlıklar ek sözleşme ile teminat
kapsamına alınabilir:
1-
Poliçede gösterilen araç ile ilgili borçlar hukukuna
tabi sözleşmelerden doğan uyuşmazlıklar.
2-
Sigortalının kamuya açık trafikte bisiklet sürücüsü,
yaya veya başka bir araçta yolcu sıfatından doğabilecek
uyuşmazlıklar.
3-
İddia
veya yarışmalara katılma sonucunda veya bunlara hazırlık
denemelerinden doğan uyuşmazlıklar.
2.1.3-
Motorlu Araca Bağlı Hukuksal Koruma aşağıdaki haller
için koruma sağlamaz:
1-
Rizikonun gerçekleştiği anda sürücüye yüklenilecek
herhangi bir kusurun bulunmadığı haller hariç olmak
üzere, sigortalının veya eylemlerinden sorumlu olduğu
kişinin uyuşturucu, keyif verici maddeler almış veya
alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli sürme
yeteneğini kaybetmiş olarak aracı kullanmasından ve bu
nedenlerle meydana gelen kazalardan doğan uyuşmazlıklar
(güvenli sürme yeteneğinin saptanmasında alkollü
içkilerin etki dereceleri ve kandaki miktarlarının
tespit edilmesine ilişkin mevzuat dikkate alınır).
2-
Tescil belgesi olmayan aracın neden olduğu zararlardan
doğan uyuşmazlıklar.
3-
Rizikonun gerçekleştiği anda sürücüye yüklenilecek
herhangi bir kusurun, bulunmadığı haller hariç olmak
üzere, sürücünün kurallara uygun bir sürücü belgesi veya
araç kullanma yetkisinin bulunmadığı durumlarda meydana
gelen kazalardan doğan talepler.
4-
Sürücü Hukuksal Koruma Sigortası ile teminat altına
alınan hallerden kaynaklanan uyuşmazlıklar.
2.1.4-
Sigortalının motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyeti
nedeniyle işleten sıfatına bağlı olarak bu sigortayı
yaptırması durumunda, poliçede belirtilecek belli bir
sayıya kadar araçların poliçede belirtilmesi şartı
aranmadan yed'indeki tüm araçlardan dolayı hukuksal
koruma sağlanır.
2.1.5-
Poliçede belirlenen araç devredilir veya bu araç
nedeniyle riziko ortadan kalkarsa sigorta koruması,
sigortalının o tarihe kadar poliçede gösterilen
taşıtının yerini alan başka bir araçtan dolayı devam
eder. Poliçede belirlenen araç ile ilgili sözleşmelerden
doğan hukuksal çıkarların korunmasına bağlı olarak
sigorta korumasının verildiği durumlarda, sigorta
koruması sigorta süresi içinde poliçede gösterilen
aracın yerine geçen aracın edinilmesine ilişkin
sözleşmeyi de kapsar.
2.2-
Sürücü Hukuksal Koruması
Bu genel
şartlarda yer alan sürücüden bir aracı kullanan kişi
anlaşılır.
Sigortacı
sigortalıya, poliçede gösterilen kendisi veya başkası
adına tescilli araçları sözleşme veya hukuki statüsü
gereği sürücü olarak kullanmasından doğabilecek
uyuşmazlıklar için hukuksal koruma sağlar.
2.2.1-
Aşağıdaki uyuşmazlıklar için sigorta koruması vardır:
1-
Cezai ve yasal sorumluluk, kuralları çerçevesinde
sigortalının sürücü sıfatından doğan uyuşmazlıklar.
2-
Sürücü belgesi izninin kısıtlanması, kaldırılması ve
yeniden alınması ile ilgili uyuşmazlıklar.
2.2.2-
Aşağıdaki haller ve uyuşmazlıklar, ek sözleşme ile
teminat kapsamı içine alınabilir:
1-
Sigortalının bisiklet sürücüsü, yaya veya yolcu
sıfatıyla hukuksal çıkarlarının korunması.
2-
İddia ve yarışlara katılma sonucu veya bunlara hazırlık
denemelerinden doğan uyuşmazlıklar.
2.2.3-
Sürücü Hukuksal Koruması aşağıdaki haller için koruma
sağlamaz:
1-
Rizikonun gerçekleştiği sürücüye yüklenilecek herhangi
bir kusurun bulunmadığı haller hariç olmak üzere,
sürücünün uyuşturucu, keyif verici maddeler veya alkollü
içki almış olması nedeniyle güvenli sürme yeteneğini
kaybetmiş olarak aracı kullanmasından ve bu nedenle
meydana gelen kazalardan doğan uyuşmazlıklar (güvenli
sürme yeteneğinin saptanmasında alkollü içkilerin etki
dereceleri ve kandaki miktarlarının tespit edilmesine
ilişkin mevzuat dikkate alınır).
2-
Sigortalının poliçede gösterilen aracın maliki,
işleteni, kiracısı ve sair zilyedi olarak sürücüsü
olduğu durumlardan doğan uyuşmazlıklar.
3-
Rizikonun gerçekleştiği anda sürücüye yüklenilecek
herhangi bir kusurun bulunmadığı haller hariç olmak
üzere, sürücünün kurallara uygun bir sürücü belgesi veya
araç kullanma yetkisinin bulunmadığı durumlarda meydana
gelen kazalardan doğan talepler.
2.2.4-
Sigortalı aralıksız olarak en az altı ay süre ile sürücü
olarak yola çıkamayacağı durumlarda sözleşmeyi
feshedebilir.
Feshin hüküm
ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin primi gün esası
üzerinden hesap edilir ve fazlası geri verilir.
2.2.5-
Poliçede belirtilen araç devredilir veya bu araç
nedeniyle riziko ortadan kalkarsa sigorta koruması o
tarihe kadar poliçede gösterilen taşıtının yerini alan
başka bir araçtan dolayı devam eder.
2.2.6-
İşletmelerin mesleki çalışma alanları ile sınırlı olmak
üzere sürücüleri için grup şeklinde sigorta sözleşmesi
yaptırmaları halinde işletme işe yeni giren sürücüsünü
işe başlama tarihinden itibaren bir ay içinde
sigortacıya bildirmek zorundadır. Sigorta ettiren,
sürücüsünün sigorta sözleşmesi yapıldıktan sonra işe
alındığını ve bildirim süresi geçmeden rizikonun
doğduğunu kanıtlarsa koruma vardır.
2.3-
Taşınmaz Mala Bağlı Hukuksal Koruma
Sigortacı
sigortalıya, poliçede gösterilen taşınmaz malın
tamamının veya bir bölümünün poliçede gösterilmek
kaydıyla kiralayanı, kiracısı veya ayni hak sahibi
sıfatlarından biri veya hepsine bağlı olarak doğabilecek
uyuşmazlıklar için koruma sağlar.
2.4-
Kişi-Aile Hukuksal Koruması
Sigortacı bu
sözleşme ile, sigorta ettiren ve poliçede açıkça
belirtilmiş olan diğer aile fertleri yahut birlikte
yaşadığı kimselere aşağıda belirtilen esaslar dahilinde
hukuksal koruma sağlamayı temin eder.
2.4.1-
Aşağıdaki konular kapsamındaki uyuşmazlıklar Kişi/Aile
Hukuksal Korumasına dahildir:
1-
Sigortalının, yasal sorumluluk kuralları nedeniyle
muhatabı olduğu tazminat istemlerinden kaynaklanan
uyuşmazlıklar.
2-
Sigortalının ceza, disiplin veya meslek kurallarına
aykırı gelmekle suçlanması ya da bu amaçla yapılan cezai
kovuşturma sebebiyle maruz kaldığı işlemler; şahsi ceza
davası açması ya da açılmış ceza davalarına müdahil
olarak katılması.
3-
İşçi-işveren ve bireysel iş ilişkileri ile ilgili
uyuşmazlıklar.
4-
Sosyal güvenlik kurumları ve bu amaçla kurulmuş sandık
ve vakıflar ile olan uyuşmazlıklar.
5-
Bir yıllık sigorta döneminde en çok iki kez olmak üzere
aile ve miras hukukuna ilişkin olup sigortalının hukuki
durumunu etkileyecek ve hukuki bilgi gerektiren olaylar
hakkında sigortalının kendi seçeceği bir avukata
danışması.
2.4.2-
Aşağıdaki konular kapsamındaki uyuşmazlıklar ek
sözleşmeyle Kişi/ Aile Hukuksal Korumasına dahil
edilebilir:
1-
Yasal sorumluluk kurallarından kaynaklanan ve bu genel
şartların 2.4.1.maddesinin 1. bendi kapsamı dışında
kalan uyuşmazlıklar.
2-
Tüketici
haklarının korunmasına dair mevzuatla ilgili olup
sigortalının taraf olarak tüketıcı konumunda bulunduğu
uyuşmazlıklar.
3-
Akdi borç
ilişkileri ve menkul mallara ilişkin ayni haklar ile
ilgili uyuşmazlıklar.
4-
Sigortalının, kamu görevlisi olarak, bağlı bulunduğu
idareden olan taleplerinden kaynaklanan uyuşmazlıklar.
2.4.3-
Aşağıdaki uyuşmazlıklar Kişi/ Aile Hukuksal Korumasının
kapsamı dışındadır:
1-
Motorlu Araca Bağlı Hukuksal Koruma Sigortası ve Sürücü
Hukuksal Koruma Sigortası ile koruma sağlanabilecek
uyuşmazlıklar ile bu genel şartta sözkonusu sigorta
teminatlarının kapsamı dışında olduğu öngörülen
uyuşmazlıklar.
2-
Taşınmaz Mallara Bağlı Hukuksal Koruma Sigortası
kapsamında olan uyuşmazlıklar.
A.3- Ek
Sözleşme ile Teminat Kapsamına Dahil Edilebilecek
Hususlar
Aşağıdaki
konulardan doğan uyuşmazlıklar sigorta teminatının
dışındadır. Ancak, ek sözleşme ile teminat kapsamı içine
alınabilir.
1-
Tüzel kişilerin yasal temsilcileri arasındaki
uyuşmazlıklar.
2-
Kanunların yapılmasına izin verdiği şansa bağlı
sözleşmeler.
3-
Aile ve miras hukuku.
4-
İnşaat sözleşmeleri.
5-
Maden, taş ocakları ve orman hukuku ile ilgili işler.
6-
Vergi ve kamu alacaklarından doğan işlemler.
7-
Gümrük hukuku ile ilgili işlemler.
8-
Çekişmesiz yargıya ilişkin konular.
9-
Uluslararası yargı yollarına başvuru.
10-
İflas ve konkardato ile ilgili işlemler.
11-
Teminat dışında ve içinde yer alan hususlar haricindeki
diğer hususlardan doğan uyuşmazlıklar.
A.4- Teminat
Kapsamına Giren Giderler
Bu genel
şartlarla öngörülen hallerden doğmak kaydıyla aşağıdaki
giderler sigorta kapsamı içindedir:
1-
Yargılama, icra, uyuşmazlığın dava yolu ile çözümünde
harcanacak olan tutarı geçmemek üzere tahkim nedeniyle
doğabilecek giderler, temyiz, karar düzeltme giderleri
ve avukatlık asgari ücret tarifesinden daha az olmamak
kaydıyla poliçede belirlenen avukatlık ile danışmanlık
asgari ücret tarifesinden daha az olmamak kaydıyla
poliçede belirlenen danışmanlık ve hakem ücretleri ile
teminatla salıvermede poliçede üst sınırı belirlenen
teminat akçesi.
2-
Faydasız kalmış olsa bile sigortalı tarafından zararı
önlemek, azaltmak veya hafifletmek amacıyla alınan
tedbirlerden doğan giderler.
3-
Sigortalı
ve birlikte sigortalanmış kişiler için, her olayda
poliçede belirtilen üst sınır geçerlidir. zaman ve neden
bakımından birbirine bağlı birden çok rizikoya dayanan
edimler için de aynı üst sınır uygulanır.
A.5- Teminat
Dışında Kalan Giderler
Sigortacı
aşağıdaki giderleri karşılamaz:
1-
Uyuşmazlıkların dava içinde veya dışında sulh yoluyla
halledilmesi sonucu, sigortalının üstlendiği giderlerden
her iki tarafın yapmış olduğu masrafın yarısını aşan
kısmı.
2-
Uyuşmazlığın sigortalının hukuka aykırı ve kasıtlı bir
hareketinden doğduğu hallerde yapılan giderlerden, dava
konusunun sigortalı aleyhine sonuçlanan bölümüne tekabül
eden kısım.
3-
Daha önce ayrı döneme rastlayan sigortalı adına yapılmış
başka sigortaların aynı olay nedeniyle teminat altına
almış olduğu giderler.
4-
Sigorta korumasına girmeyen bir olayın karşı dava veya
takas olarak ileri sürülmesi nedeniyle sigortalıya
yüklenilen giderler.
5-
Sigortalının poliçede gösterilen katılım payına
(muafiyet) düşen giderler.
A.6- Teminat
Dışında Kalan Genel Haller
Aşağıdaki haller teminat dışındadır:
1-
Sözleşmenin yapılmasından önce ve sona ermesinden sonra
gerçekleşen bir rizikodan doğan uyuşmazlıklar.
2-
Savaş, her türlü savaş olayları, istila, yabancı düşman
hareketleri, çarpışma (savaş ilan edilmiş olsun
olmasın), içsavaş, ihtilal, isyan, ayaklanma ve bunların
getirdiği inzibati ve askeri hareketlerle ilgili
olaylardan doğan uyuşmazlıklar.
3- 3713 sayılı Terörle
Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu
eylemlerden doğan sabotaj ile grev, lokavt, kargaşalık
ve halk hareketleri sırasında meydana gelen olaylardan
ve bunları önlemek ve etkilerini azaltmak üzere yetkili
organlar tarafından yapılan müdahalelerden doğan
uyuşmazlıklar.
4- Sigortalı ile sigortacı
arasındaki bütün uyuşmazlıklar.
5- Doğrudan veya dolaylı
olarak, nükleer reaktörlerin neden olduğu hasarlar ile
radyoaktif ışınların neden olduğu genetik hasarlarla
ilgili olaylardan doğan uyuşmazlıklar.
6- Birlikte sigortalanmış
kişilerin kendi aralarında veya sigorta ettiren ile
sigortalılar arasında doğan uyuşmazlıklar.
7- Rizikonun doğmasından sonra
sigortalıya devredilen alacaktan doğan uyuşmazlıklar.
8-
Ticaret hukukuna giren uyuşmazlıklar.
A. 7-
Hukuksal Korumanın Kasıtla İşlenen Suçlarda Ortadan
Kalkması:
Sigortalının
kasden işlediği iddia olunan bir suç dolayısıyla
hukuksal koruma, sigortalının bu suçu kasden işlediğine
ilişkin mahkeme kararının kesinleşmesi ile geçmişe
etkili olarak ortadan kalkar. Bu durumda sigortacı daha
evvelden başarı şansının bulunduğunu kabul ederek
korumayı üstlenmiş olsa dahi hükmün kesinleşmesine kadar
bu uyuşmazlık gereği yaptığı tüm giderleri, ödemelerin
yapıldığı tarihten işleyecek gecikme faiziyle
sigortalıdan isteyebilir.
A.8-
Sigortanın Coğrafi Sınırı
Bu sigorta,
Türkiye sınırları içinde gerçekleşen rizikolar için
geçerlidir. Sigorta koruması, sınırlarının poliçede
gösterilmesi kaydıyla Türkiye sınırları dışında
gerçekleşen rizikoları kapsamak üzere genişletilebilir.
A.9-
Muafiyetler
Tespit olunan
bir miktara veya sigorta bedelinin belli bir yüzdesine
kadar olan miktarların sigortacı tarafından tazmin
edilmeyeceği kararlaştırılabilir.
Bu şekilde
belirlenen muafiyet oranları veya tutarları poliçede
belirtilir.
A.10-
Sigortanın Başlangıcı ve Sonu
Sigorta,
poliçede başlama ve sona erme tarihleri olarak yazılan
günlerde aksi kararlaştırılmadıkça, Türkiye saatiyle
öğleyin saat 12.00'de başlar ve öğleyin saat 12.00'de
sona erer.
B. Riziko ve
Tazminat
B.l-
Rizikonun Gerçekleşmesi
Hukuksal
Koruma Sigortasının uygulanması açısından riziko;
-
Sigortalının ileri süreceği tazminat istemlerinde,
tazminat talebine konu teşkil eden zararın gerçekleştiği
anda,
-
Sigortalının ceza, disiplin veya meslek kurallarına
aykırılıkla suçlandığı hallerde, sigortalının söz konusu
hükümlere aykırı davrandığı ya da davranmaya başladığı
varsayılan anda,
-
Bunun dışında kalan tüm hallerde ise sigortalının ya da
uyuşmazlıkla ilgili diğer kişi veya kişilerin, objektif
ve subjektif yükümlülüklerini ihlal ettiği, ihlal etmiş
sayıldığı yahut ihlal ettiği varsayılan anda,
gerçekleşmiş
sayılır.
B.2-
Rizikonun Gerçekleşmesi Halinde Sigortalıya Düşen
Yükümlülükler
2.1-
Sigortalı;
1-
Sigortacıya, rizikonun öğrenilmesinden itibaren beş iş
günü içinde bildirmek ve riziko ile ilgili bütün
bilgileri gecikmeden eksiksiz ve gerçeğe uygun olarak
vermek, delil ve belgeleri beyan etmek, sigortacının bu
yoldaki önerilerini dikkate almak, hak koruyucu
işlemleri zamanında yapmak, rizikoya ilişkin belgeleri
zamanında vermek,
2-
Avukata vekalet verilmesi durumunda avukata olayın
meydana gelişi ve gidişatı hakkında tam ve doğru
bilgiler vermek, delilleri açıklamak ve gerekli
belgeleri sağlamak,
3-
Dava açıldığında, sigortacıya davanın durumu ile ilgili
gereken bilgileri vermek ve bundan sonraki safhalar için
lehine karar verilmesi için azami çabayı göstermek,
4-
Çıkarlarını önemli ölçüde zedelemiyorsa, kısmi dava
açmak, başkaca yasal yollara başvurmak gibi gider
doğurucu önlemlerin alınmasında sigortacıya da danışmak
ve gereksiz yere giderlerin yükselmesinden kaçınmak,
5-
Yapılan veya yapılacak olan masraflarla ilgili tüm
belgeleri sigortacıya gecikmeden vermek,
6-
Aynı rizikolara karşı başka sigorta sözleşmeleri varsa
bunları sigortacıya bildirmek,
7-
Sigorta şirketinden alınan ve masraf olarak kullanılacak
sigorta bedellerini amaca uygun olarak kullanmak,
zorundadır.
2.2-
Sigortalı, bu maddedeki yükümlülükleri yerine getirmez
ve bunun sonucunda zarar miktarında bir artış olursa,
sigortacının ödeyeceği tazminattan, kusurun ağırlığına
göre, bu surette artan kısım indirilir. Aynca, B.2.1.7.
maddesine aykırılık halinde sigortalıya ödenmiş olan
bedeller sigortacıya geri verilir.
B.3- Başarı
Şansının Değerlendirilmesi ve Sigorta Korumasının Reddi
Sigortacı,
sigortalıya ait hukuksal çıkarların gözetiminde, yeterli
başarı şansının bulunmadığı görüşünde ise, edimini
yerine getirmeyi reddedebilir. Bu durum sigortalıya hak
kaybına neden olmadan en kısa zamanda ve gerekçeleriyle
yazılı olarak bildirilir. Ancak, sigortalı hakkında bir
suç isnadında bulunulması yahut bu amaçla hazırlık
tahkikatına başlanması halinde sigortacı, başarı
şansının bulunmadığını iddia edemez. Şu kadar ki,
sigortalı aleyhinde kasden işlenen bir suça dair kamu
davası açılmasından itibaren, sigortacı başarı şansının
bulunmadığı iddiasıyla edimini yerine getirmekten imtina
edebilir.
Sigortacı,
hukuksal çıkarların gözetiminde, yeterli başarı şansının
bulunmadığı görüşü ile korumayı reddederse, bu kararı
kabul etmeyen sigortalı ihtilafın müştereken tayin
edilen hakem yolu ile veya müşterek hakemde
anlaşamadıkları takdirde bu sözleşmenin yapıldığı
yerdeki ticaret davalarına bakmaya yetkili mahkeme
tarafından seçilen hakem yolu ile halledilmesini
isteyebilir. Bu durumda hakem hak kaybına neden
olmayacak en kısa süre içinde görüşünü bildirmek
zorundadır. Hakemin de korumayı ret etmesi durumunda
sigortalı uyuşmazlık konusu ile ilgili olarak gerekli
işlemleri yapmakta veya bu işlemlere devam etmekte
serbesttir.
Sigortacının
başarı şansı bulunmadığı gerekçesiyle edimini yerine
getirmeyi ret etmesi durumunda sigorta ettirenin
sözleşmeyi feshetme hakkı vardır.
Bu durumda
feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin
primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası
sigorta ettirene geri verilir.
Hakemin
sigortalı lehine karar vermesi halinde hakemlik ücreti
ve masraflar sigortacıya aittir. Aksi halde bu masraflar
bölünür.
B.4- Avukatın
Seçimi
Sigortalı,
avukatını kendisi seçer. Sigortacı, sigortalıya avukatın
seçimi konusunda herhangi bir öneride bulunamaz.
B.5-
Yargılama Dışı İşlerde Sigortacının Yardımı
Sigortacı,
uyuşmazlık halinde, yargılama dışı işlerde sigortalının
yazılı istemi üzerine, gerekli yardımlan üstlenir.
B.6-
Sigortalının Ölümü
Sigorta
koruması, sigortalının sağlığında kendisinin açtığı ve
aleyhine açılmış, davalar ve icra takipleri ile
sigortalının ölümünden önce meydana gelen olaylardan
doğan hak ve borç doğurucu olaylar nedeniyle
mirasçıların açacağı dava ve takipler ve mirasçılar
aleyhine açılacak dava ve takipler ile sigortalının
ölümüne neden olan olay nedeniyle mirasçıların açacağı
dava ve takipler için mirasçılar lehine devam eder.
B.7-
Olağanüstü Fesih Bildirimi
Sigorta
süresi ve herhalükarda bir yıl içinde, geçerli ve
teminat kapsamı içinde en az üç ayrı uyuşmazlık
nedeniyle hukuksal koruma talebiyle karşılaşan sigortacı
sözleşmeyi feshedebilir. Ancak, fesih halinde
sigortalının sözleşmenin devamı sırasında meydana gelen
rizikolara ilişkin olarak doğmuş ya da ileride doğacak
hakları saklıdır.
Sigortacı
fesih hakkını tazminatı ödemeden önce kullanabilir.
Feshin hüküm ifade ettiği tarihe kadar geçen sürenin
primi gün esası üzerinden hesap edilir ve fazlası geri
verilir.
B.8- Temlik
ve Giderlerin Tazmini
1-
Nedeni ve tutarı kesin bir biçimde belirlenmemiş sigorta
konusu istemler, sigortacı tarafından yazılı olarak
onaylanmadıkça, temlik edilemez.
2-
Sigortalı, yapması gereken giderlerin karşılığını
yapıldığını veya yapılacağını belgeleyerek sigortacıdan
alır. İstek durumunda sigortalıya veya avukatına en az
ilk dava masrafları kadar avans verilir.
3-
Aksi yazılı olarak kararlaştırılmadıkça avukata ait
olması gereken vekalet ücreti hariç, sigortalı yararına
hükmedilecek mahkeme giderlerinin sigortalı tarafından
tahsili halinde, sigortalı tahsil edilen miktardan
sigortacının kendisi için yapmış olduğu giderleri
sigortacıya öder.
4-
Uyuşmazlığın, sigortalının kasıtlı ve hukuka aykırı bir
hareketinden kaynaklandığı anlaşılırsa, sigorta
tazminatından dava konusunun sigortalı aleyhine
hükmedilen kısmına tekabül eden ve bu sigorta teminatı
kapsamında olan giderler düşülür.
Bu genel
şartların, ''Hukuksal Korumanın Kasıtla İşlenen Suçlarda
Ortadan Kalkması'' başlıklı A.7. maddesi hükmü saklıdır.
Sigortalı,
yukarıdaki bentte belirtilen kısma tekabül eden
giderleri, sigortacı tarafından ödeme yapılan tarihten
itibaren işleyecek faiziyle birlikte geri vermekle
yükümlüdür.
C. Çeşitli
Hükümler
C.l- Sigorta
Priminin Ödenmesi, Sigortacının Sorumluluğunun Başlaması
ve Sigorta Ettirenin Temerrüdü:
Sigorta
priminin tamamının, primin taksitle ödenmesi
kararlaştırılmışsa peşinatın (ilk taksit) akit yapılır
yapılmaz ve en geç poliçenin teslimi karşılığında
ödenmesi gerekir. Aksi kararlaştırılmadıkça, prim veya
peşinat ödenmediği takdirde poliçe teslim edilmiş olsa
dahi sigortacının sorumluluğu başlamaz ve bu husus
poliçenin ön yüzüne yazılır. Sigorta ettiren kimse,
sigorta primini veya primin taksitle ödenmesi
kararlaştırıldığı takdirde peşinatını, sigorta
poliçesinin teslim edildiği günün bitimine kadar
ödemediği takdirde temerrüde düşer ve prim borcunu
temerrüde düştüğü tarihi takip eden 30 gün içinde dahi
ödemediği takdirde sigorta sözleşmesi hiç bir ihtara
gerek olmaksızın feshedilmiş olur. Prim ödenmemiş
olmasına rağmen poliçenin teslimi ile sigortacının
sorumluluğunun başlayacağının kararlaştırıldığı
hallerde, bu bir aylık sürenin ilk onbeş gününde
sigortacının sorumluluğu devam eder.
Primin
taksitle ödenmesi kararlaştırıldığı takdirde,
taksitlerinödeme zamanı, miktarı ve vadesinde
ödenmemesinin sonuçları poliçe üzerine yazılır veya
poliçe ile birlikte yazılı olarak sigorta ettirene
bildirilir. Sigorta ettiren kimse, kesin vadeleri poliçe
üzerinde belirtilen ya da yazılı olarak kendisine
bildirilmiş olan prim taksitlerinin herhangi birini vade
günü bitimine kadar ödemediği takdirde temerrüde düşer.
Sigorta ettiren, prim borcunu temerrüde düştüğü tarihi
takip eden 15 gün içinde ödemediği takdirde sigorta
teminatı durur. Rizikonun gerçekleşmemesi kaydıyla,
teminatın durduğu süre içinde prim borcunun ödenmesi
halinde teminat durduğu yerden devam eder. Sigorta
teminatının durduğu tarihten itibaren 15 gün içerisinde
prim borcunun ödenmemesi halinde, sigorta sözleşmesi hiç
bir ihtara gerek olmaksızın feshedilmiş olur.
Poliçenin ön
yüzüne yazılması kaydıyla, rizikonun gerçekleşmesiyle
henüz vadesi gelmemiş prim taksitlerinin sigortacının
ödemekle yükümlü olduğu tazminat miktarını aşmayan
kısmı, muaccel hale gelir.
Bu madde
uyarınca sigorta sözleşmesinin feshedilmiş sayıldığı
hallerde, sigortacının sorumluluğunun devam ettiği
süreye tekabül eden prim, kısa müddet esası üzerinden
hesap edilerek fazlası sigorta ettirene iade edilir.
Kısa müddet
esasında, aylar itibariyle yıllık prime uygulanacak
oranlar, aşağıdaki tabloya işlenmek suretiyle sigorta
ettirene bildirilir. Böyle bir bildirim yapılmadığı
takdirde primin fazlası gün esası üzerinden hesaplanır.
Birinci ayın bitimine kadar yıllık primin %
...... |
İkinci ayın bitimine kadar yıllık primin %
...... |
Üçüncü ayın bitimine kadar yıllık primin % |
Dördüncü ayın bitimine kadar yıllık primin %
...... |
Beşinci ayın bitimine kadar yıllık primin %
...... |
Altıncı ayın bitimine kadar yıllık primin %
...... |